آشنایی با هنر اپلیکه
امروزه همه برای خرید لباس، پارچه، کیف و کفش سراغ کالاهایی می‌روند که متفاوت و هنرمندانه باشد. مثل مانتو‌های سوزن دوزی شده، جلیقه‌هایی که پارچه‌هایش دارای پولک دوزی، آینه کاری، تکه دوزی هستند، کیف و کفش‌هایی که نقاشی شده باشد و… . از بین این هنرها که به هنر دست معروف است، «اپلیکه» روی پارچه به خصوص پارچه لباس‌های مجلسی، لباس عروس و شب هم مخاطبان زیادی دارد.
اما «اپلیکه» دقیقا یعنی چی؟ این مقاله در این خصوص، توضیحی مختصر ولی جامع تقدیم شما میکند.
اپلیکه چیست؟
احتمالا همه‌ی ما ترکیب تکه دوزی با پارچه را از دوران کودکی به یاد داریم. آن زمان که مادر یا مادربزرگانمان از انواع پارچه، چهل تیکه‌هایی را به عنوان روتختی، رومیزی، لحاف، لباس و کیف‌های چهل تیکه تهیه می‌کردند. نمی‌دانیم آن‌ها می‌دانستند یا نه! اما شاید بدانید که اپلیکه خیلی چیز عجیب و غریب و پیچیده‌ای نیست و همان تکه دوزی خودمان است که انگلیسی زبان‌ها به این هنر، اپلیکه «Applique» می‌گویند.
در یک کلام اپلیکه به معنی جدا کردن تکه‌های پارچه و وصل کردن آن روی پارچه، لباس، کیف، کفش و… است.
آیا اپلیکه فقط برای لباس مجلسی استفاده دارد؟
اکثر مردم این اصطلاح را با اپلیکه‌های دانتل و گیپور روی لباس‌های مجلسی می‌شناسند. اما واقعیت این است که هنراپلیکه فقط به تکه دوزی روی لباس عروس و مجلسی، آن هم فقط با گیپور و دانتل ختم نمی‌شود. شما می‌توانید با انواع مختلف پارچه و روی وسایل مختلف مثل کیف، کفش، شال، کوسن و… اپلیکه کنید.
دلیل گران بودن لباس‌های اپلیکه چیست؟
زیرا این پارچه‌ها و لباس‌ها با گیپور و دانتل‌هایی که طرح خاص دارند، اپلیکه می‌شوند و در این حالت می‌توان گفت اپلیکه کارش تزیین کردن پارچه و در نهایت لباس است. کیفیت پارچه‌ای که برای تزیین استفاده می‌شود و نوع دوخت تکه پارچه‌ها روی لباس برای این دست لباس‌ها اهمیت زیادی دارد.
از طرفی چون تکه‌های یک پارچه بریده و روی یک پارچه دیگر دوخته یا چسبیده می‌شود، خیلی مهم است که نتیجه کار تمیز از آب در بیاید. تکه بریده شده کج و کوله نباشد، پارچه زیر گیپور، دانتل یا هر تکه دیگر هنگام دوختن جمع نشده باشد و در نهایت باید حاصل کار جوری باشد که تکه‌های دوخته شده روی پارچه، جزوی از پارچه به نظر بیایند نه تکه پارچه‌هایی که به یک پارچه دیگر وصله شده‌اند. همه این ریزه کاری‌ها کنار هم لباس‌های اپلیکه را گران قیمت میکند. در حقیقت چون دوخت همچین لباس‌هایی نیاز به دقت و حوصله دارد و برای شخص دوزنده زمان‌بر است، در نتیجه مثل مابقی هنرهایی که کار دست بوده، دارای ارزش مادی و معنوی بالایی است.
توجه به نکات دوخت در اپلیکه
برای اینکه تکه پارچه شما کاملا روی لباس صاف دوخته شود، ابتدا تکه بریده شده را با سوزن‌های ته مروارید یا همان سوزن‌های ته گرد به پارچه اصلی فیکس کنید. قبل از اینکه کوک زدن را شروع کنید، به زیر دست خود دقت کنید. چیزی زیر دستتان نباشد که هنگام دوخت آن هم به کار شما دوخته شود. بعد از فیکس کردن کار روی پارچه کوک زدن را از حاشیه‌های کار شروع کنید.
برای اینکه لبه تکه پارچه شما برنگردد و کاملا به پارچه اصلی فیکس شود، می‌توانید هربار که نخ را رد می‌کنید، سوزن را از حلقه‌ای که ایجاد می‌شود عبور دهید تا با این گره‌ای که ایجاد می‌کنید لب تکه پارچه شما به پارچه اصلی فیکس شود. پس از اینکه دوخت شما تمام شد می‌توانید برای جذاب شدن کار از پشت اپلیکه یک تکه سوراخ ایجاد کنید و بک‌گراند اپلیکه‌ای که دوخته‌اید را خالی کنید.
نکته مهم دیگری که هنگام دوختن نباید فراموش شود، انتخاب نخ برای کوک زدن است. نخ شما باید نزدیک به رنگ تکه پارچه بریده شده برای اپلیکه کردن باشد تا کوک‌هایی که روی پارچه می‌زنید، مشخص نشود.
اپلیکه‌های حرارتی
ممکن است تکه پارچه‌ای که انتخاب می‌کنید نیاز به دوخت نداشته باشد یعنی آن تکه پارچه ظرافت گیپور و دانتل را نداشته باشد و برای فیکس کردن لبه‌های کار مجبور به کوک زدن نباشید. در این شرایط شما می‌توانید از لایه چسب زانفیکس استفاده کنید. زانفیکس یک چسب دو طرفه شبیه پارچه است که باید ابتدا آن را هم اندازه طرح اصلی خود ببرید. پارچه خود را کمی مرطوب می‌کنید و لایه چسب را روی پارچه اصلی خود می‌گذارید و تکه پارچه را روی لایه چسب قرار می دهید. در حقیقت لایه چسب بین تکه پارچه بریده شده و پارچه اصلی قرار می‌گیرد. برای چسبیده شدن باید به این لایه چسب حرارت بدهید که برای این حرارت از اتو استفاده می‌کنیم. یک پارچه روی کارمان می‌اندازیم و اتو را چند دقیقه روی آن نگه می‌داریم. به این اپلیکه‌هایی که با چسب به کار می‌چسند، اپلیکه‌های حرارتی می‌گویند.
دیدگاهتان را بنویسید